جنگ سوم پانی پت بین احمدشاه ابدالی و امپراتوری مرهته (۱۴ جنوری ۱۷۶۱)

پانی پت ، شهری در شمال هند. واقع در۸۶ کیلومتری شمال دهلی است. پانی پت همچنین نام جنوبی ترین نقطه در ناحیة کَرنال است که در روزگار هندِ بریتانیا، ایالت پنجاب بود، اما از ۱۳۲۶ش / ۱۹۴۷ در بخش شرقی یا هندی ایالتِ تقسیم شدة پنجاب سابق قرار گرفت و در حال حاضر در ایالت هاریانای اتحادیة هند جای دارد.

پانی پت ، به دلیل این موقعیت سوق الجیشی ، همواره واجد اهمیت بوده و در مهابهاراتا و منابع تاریخی سلطان نشین دهلی از آن یاد شده است . بابر در نخستین جنگ پنجاب در ۸ رجب ۹۳۲، ابراهیم بن سِکندر لودی را شکست داد و به قتل رساند.

دومین نبرد پانی پت در دوم محرم ۹۶۴ روی داد، و آن زمانی بود که اکبر پس از به قدرت رسیدن ، هیمو، وزیر شورشی هندو را که عنوان راجا وِکرامادیتیا را به دست آورده بود، شکست داد. این پیروزی نخستین گام مهم اکبر در تأسیس حکومت مغول بود.

سومین نبرد پانی پت در ۷ جمادی الثانیة ۱۱۷۴ روی داد که در آن احمدشاه دُرّانی ، مراتهه ها را که دهلی را اشغال کرده بودند عقب راند. هر چند احمدشاه کمی پس از این واقعه به افغانستان بازگشت و اقتدار مراتهه ها دوباره اعاده شد، این نبرد تأثیرات درازمدتی بر حفظ دولت اسلامی نظام در حیدرآباد داشت و به بریتانیا امکان داد که موقعیت خود را در بنگال تحکیم کند.

شهر امروزی پانی پت هنوز برج و باروی خود و دیواری با پانزده دروازه را حفظ کرده است . در میان یادمانهای آن ، ویرانه های مسجدی در کابلی باغ وجود دارد که برای بزرگداشت یاد نخستین جنگ پانی پت ساخته شده است .